Skargi indywidualne w systemie traktatowym praw człowieka ONZ
Skargi indywidualne mogą zostać złożone w związku z naruszeniami niektórych umów międzynarodowych, które tworzą tzw. traktatowy system ochrony praw człowieka.
I. Zakres skargi
W obecnym stanie prawnym można składać skargi indywidualne przeciwko Polsce do poniższych organów traktatowych:
- Komitet Praw Człowieka (naruszenia praw człowieka wynikające z Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych z 1966 r. oraz Protokołów dodatkowych);
- Komitet przeciwko Torturom (naruszenia Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania);
- Komitet do spraw Likwidacji Dyskryminacji Kobiet (naruszenia Protokołu fakultatywnego do Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet);
- Komitet do spraw Likwidacji Dyskryminacji Rasowej (naruszenia Międzynarodowej Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej).
II. Kryteria dopuszczalności skargi
Można wyróżnić następujące kryteria dopuszczalności skargi:
- Skargę powinny wnieść, co do zasady, osoby fizyczne, które uważają, że zostały rzekomo naruszone ich prawa zawarte w Pakcie lub konwencji. Ofiarą w myśl konwencji jest osoba, która została dotknięta pogwałceniem konwencji lub Paktu w sposób rzeczywisty i osobisty oraz ewentualnie w sposób potencjalny;
- Skargę można wnieść wyłącznie przeciwko państwom, które są stronami danej konwencji lub Paktu bądź Protokołu dodatkowego. Wobec tego niedopuszczalne są skargi indywidualne przeciwko innym państwom, podmiotom prywatnym i organizacjom międzynarodowym;
- Skarga musi dotyczyć naruszenia, które miało miejsce po dacie wejścia w życie stosownej konwencji, Protokołu lub oświadczenia rządu państw-strony o uznaniu kompetencji skargowej;
- Przed wniesieniem skargi wymaga się, aby skarżący wykorzystał wszelkie dostępne środki krajowe (np. administracyjne i sądowe). Mowa jest tu o środkach, które są uważane za skuteczne w konkretnej sprawie;
- Nie można składać równolegle skargi do jednego z komitetów i np. Trybunału w Strasburgu. W takiej sytuacji należy zdecydować się na jedną z dostępnych procedur.
W naszej Kancelarii zajmujemy się kompleksową obsługą klienta w zakresie składania skarg indywidualnych do komitetów traktatowych działających w systemie ONZ oraz jej organizacji wyspecjalizowanych (Międzynarodowej Organizacji Pracy – w zakresie uprawnień organizacji pracowników i pracodawców) oraz UNESCO (w zakresie dyskryminacji w dziedzinie oświaty).